"...Τώρα πια δεν είμαι λογοτέχνης,είμαι Σαχαλίνιος"
Άντον Τσέχωφ 1890
Θα μπορούσαμε να το θεωρήσουμε το εκδοτικό γεγονός δεκαετιών.Αν και από νωρίς έχουμε πληθώρα μεταφράσεων και ποικιλία εκδόσεων έργων του μέγιστου Ρώσου κλασσικού,
αυτό που ο ίδιος θεωρούσε το σημαντικότερο πέρασαν 120 χρόνια για να μεταφραστεί και εκδοθεί στην τρομερή Ελλάδα, που εκδίδεται κάθε παπαριά,και δηθενιά,και μας πνίγει το σκουπιδαριό με το marketing των φραγκολεβαντίνων,το πονηρό και ύπουλο και εγκληματικό.Και να που εκδίδεται από έναν μικρό εκδοτικό οίκο που πιθανόν δεν διαθέτει τα αργύρια της προβολής.
Την ύπαρξη του τη γνώριζα αφού ο ίδιος ο αγαπητός Άντον Τσέχωφ δεν παραλείπει να κάνει αναφορά στα βιογραφικά του,γι'αυτό το σταθμό και καμπή στη ζωή του.
Το αναζήτησα κάποτε στο Λονδίνο όπου το βρήκα μόνο σε μια πολυτελή έκδοση.Έπειτα το αγόρασα στη Μόσχα κι ας μη ξέρω ρωσικά.Έπρεπε να υπάρχει στη βιβλιοθήκη,τιμητικά.
Δεν είναι μόνο ο πραγματικός άθλος να διασχίσεις με άμαξα,άλογο,πλοία ολόκληρη τη Σιβηρία,να περάσεις στο νησί,να μείνεις τρεις μήνες και να επιστρέψεις με πλοίο μέσω Ιαπωνίας-Κεΰλάνη-Σουέζ-Οδησσού.
Το ταξίδι αυτό και οι εμπειρίες του καθόρισαν και έδωσαν το υλικό για σημαντικά έργα που ακολούθησαν όπως π.χ." Ο θάλαμος 6"
 |
| А.П.ЧЕХОВ -ОСТРОВ САХАЛИН |
Στα τριάντα του χρόνια και ήδη ασθενής αποφασίζει την επίσκεψη σ' ένα νησί-κάτεργο αποικία καταδίκων.
Είναι μια συνειδητή κάθοδος στον Άδη.
Στη Σαχαλίνη όμως δεν υπάρχουν μόνο οι κατάδικοι και οι φύλακες τους.Υπάρχουν και ελεύθεροι έποικοι, συγγενείς κρατουμένων,ημιελεύθεροι πρώην κατάδικοι,αλλά και γηγενείς φυλές
οι Γκιλιάκοι και οι Αϊνού.
Επισκέπτεται σχεδόν όλους τους σταθμούς και οικισμούς,μελετά και καταγράφει συνθήκες ζωής,υγείας,εξουσίας όπως και κλιματικά και τοπογραφικά στοιχεία.Συλλέγει πληροφορίες και στατιστικά για να μπορέσει να οδηγηθεί σε προτάσεις βελτίωσης της ζωής αυτών των κολασμένων.
Μέσα στην λεπτομερή καταγραφή του οδοιπορικού παραθέτει τις μικρές ιστορίες ανθρώπων,μικρά διηγήματα,που αναγνωρίζουμε τον βαθιά ανθρωπιστή λογοτέχνη και παρατηρητή της ανθρώπινης μοίρας.
Όταν επέστρεψε και έγραψε,κατέθεσε την "έκθεση" στις αρμόδιες τσαρικές υπηρεσίες,ελπίζοντας ότι κάτι θα κάνουν.Αυτές την αγνόησαν με αιτιολογία ότι δεν ήταν "υπηρεσιακή" και επιπλέον ήταν και "λογοτεχνίζουσα".
Όμως η δημοσίευση του βιβλίου τις εξανάγκασε τα επόμενα χρόνια να πάρουν κάποια μέτρα και να αλλάξουν νόμοι και ποινές.
Αξίζει αναφορά στην μεταφράστρια από τα ρωσικά
Ελένη Κατσιώλη,που όπως λέει στην εισαγωγή η προσπάθεια της κράτησε περισσότερο από 3 χρόνια λόγω μεγέθους αλλά και ειδικού και ποικίλου λεξιλογίου που περιέχει.
 |
| Η τιμωρία του καροτσιού |
- Γιατί ήρθα εδώ,αναρωτιέμαι...
- Ένας κατάδικος έχει μαζί του ένα πεντάχρονο κοριτσάκι,την κόρη του,και όταν εκείνος αναρριχιόταν στη σκάλα η μικρή κρατιόταν από τις αλυσίδες των ποδιών του....
- Οι άνθρωποι περιπλανιόταν σιωπηλοί σαν σκιές
- ..είναι το κόκκινο μάτι του κάτεργου που κοιτάζει το κόσμο.
- Ο άνθρωπος υπέφερε,η ψυχή του ήταν βαριά κι εκείνη τον ροκάνιζε και τον ξαναροκάνιζε. Βγήκα απ' το σπίτι και η φωνή της ακουγόταν ακόμα.
- Η διοίκηση,για να ξεκάνει τους ανθρώπους,θα ......
- ...μια σκούρα θλιβερή σόμπα καταλάμβανε το μισό δωμάτιο και γύρω από τη νοικοκυρά έκλαιγαν τα παιδιά και τσίριζαν τα κοτόπουλα.Βγήκε στο δρόμο και τη πήραν από πίσω και τα παιδιά και τα κοτόπουλα.Κοιτάζοντας τα γελούσε και έκλαιγε και μου ζητούσε συγγνώμη...
- ...τον θυμούνται να πηγαίνει προς τη φυλακή με τη βίτσα στο χέρι για να δέρνει στον δρόμο.Τον σκότωσαν στο φούρνο και αιματόβαψε τη ζύμη.Οι κρατούμενοι χάρηκαν τόσο πολύ για το θάνατο του που μάζεψαν εξήντα ρούβλια σε ψιλά για δώρο στον δολοφόνο.
- ...και πάλι ο βαθύς,απεγνωσμένος αναστεναγμός "Αχ,Θεέ μου,Θεέ μου!"
- Ήταν στιγμές που μου φάνηκε ότι βλέπω τον τέλειο εξευτελισμό του ανθρώπου.
- επιστάτες..τόσο χορτάτοι,τόσο μεγαλοπρεπώς ηλίθιοι και άξεστοι...
- Η ευαισθησία των γηγενών Γκιλιάκων που τα έθιμα τους δεν επιτρέπουν την αλαζονεία και τις σχέσεις εξουσίας...
- Δυο βδομάδες πριν τον θάνατο του,κοιτώντας τη Γιελένα που σφουγγάριζε είπε:Αχ,γυναίκες,γυναίκες!.Από γυναίκα μπήκα στο κάτεργο κι από γυναίκα θα τελειώσω!
- Οι γηγενείς Αϊνού της νότιας Σαχαλίνης ήταν δουλοπάροικοι στους Ιάπωνες και ήταν εύκολος ο εξανδραποδισμός τους,επειδή ήταν πράοι,ήπιοι,και δεν μπορούσαν να ζήσουν χωρίς ρύζι.
- Παραδόξως,στις παράνομες οικογένειες μπορείς να συναντήσεις την αγάπη στην πιο καθαρή και θελκτική μορφή της.
- Οι κατάδικοι στα ορυχεία από την πείνα,έτρωγαν τα κεριά
- Είναι τρομαχτικό να ακούς τον γέρο.Πόση φρίκη χόρτασε να βλέπει!
Η ιδέα-πραγματικότητα και νόμος- της μεταμόρφωσης των πάντων είναι παμπάλαιη και κοινή.
