Τετάρτη 31 Αυγούστου 2016

Ο Σπαταλάς κι ο Μαύρος Γάτος

Ψάχνοντας στα παλαιοβιβλιοπωλεία βρέθηκα μπροστά σ' αυτό το μικρό βιβλιαράκι για την μετρική,έκδοση του Δημητράκου πιθανόν του 1946.Το όνομα του συγγραφέα κάτι μου έλεγε αλλά δεν ήμουν σίγουρος.Το πήρα 1 ευρώ και επιστρέφοντας έψαξα περισσότερα στοιχεία για τον Γεράσιμο Σπαταλά.
Ανήκει σ' αυτή την ομάδα ξεχασμένων ανθρώπων που σε δύσκολους καιρούς δεν άφησαν τη φλόγα να σβήσει,βρισκόταν απέναντι σε εξουσίες,και όχι όπως τους σημερινούς ατάλαντους γλείφτες και αυλικούς που παριστάνουν το  πνευματικό κόσμο της λεηλατημένης χώρας.
Και οι εξουσίες είναι εκδικητικές ακόμη και σε έναν 90χρονο όπως θα δούμε.

από Wp

Ο Γεράσιμος Σπαταλάς (1877-1971) ήταν σημαντικός Έλληνας λογοτέχνης και διανοούμενος. Γεννήθηκε στις Σιναράδες της Κέρκυρας το 1877.
Το 1919 ίδρυσε το δικό του περιοδικό Μαύρος Γάτος (το οποίο εκδιδόταν επί διετία, μέχρι το 1921) και ήταν πολύ σημαντικό για την εξέλιξη της Νεοελληνικής Γραμματείας. Τα γραφεία του περιοδικού στεγάζονταν στον άνω όροφο του οικήματος όπου και το ομώνυμο λογοτεχνικό καφενείο στη γωνία των οδών Ασκληπιού και Ακαδημίας, ιδιοκτησίας των αδελφών Σπαταλά.
Το καφενείο υπήρξε σημαντικό "στέκι" λογοτεχνών, καθώς εκεί σύχναζαν οι Πορφύρας, Παράσχος, Δ. Ταγκόπουλος, Τέλλος Άγρας, Ρώμος Φιλλύρας και κατά αραιά χρονικά διαστήματα οι Παλαμάς, Λαπαθιώτης, Καρυωτάκης, Κ. Θεοτόκης. Για κάποιο χρονικό διάστημα το καφενείο στέγασε μια πολιτική συντροφιά, το "Σοσιαλιστικό τμήμα Αθηνών". Ύστερα από διανομή προκηρύξεων και συλλήψεων που επακολούθησαν, στην εφημερίδα "Σκριπ" με ημερομηνία 07-05-1917 δημοσιεύτηκε η εξής είδηση:
"Οι συλληφθέντες κατέθεσαν ότι η εκτύπωση και η διανομή των κατασχεθέντων προκηρύξεων εγένετο κατόπιν επανειλημμένων συσκέψεων των ανωτέρω και άλλων σοσιαλιστικών συνδικαλιστών εις το επί της οδού Ακαδημίας και Ασκληπιού καφενείον των αδελφών Σπατάλα " Ο μαύρος Γάτος", το οποίον ήτο κέντρον σοσιαλιστών δημοκρατικών αναρχικών λογίων, απαγγελλόντων εκεί μακροσκελή και τρομερά έργα των, πεζά και έμμετρα"


Το 1921, όμως, λόγω επιστράτευσης και διαφόρων πολιτικών εξελίξεων, ο "Μαύρος Γάτος" τίθεται κάτω από αστυνομικό έλεγχο και, τελικά, κλείνει

Ως Επτανήσιος, ο Σπαταλάς ασκεί κριτική , ενώ στο έργο του υπήρξε πιστός στο σολωμικό παράδειγμα και συνέβαλε σημαντικά στη μελέτη του έργου του Διονυσίου Σολωμού, παίρνοντας μέρος στη σχετική διαμάχη μεταξύ Κώστα Βάρναλη και τον Γιάννη Αποστολάκη, δημοσιεύοντας σχετικά μελετήματα, όπως το "Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική και οι φυσικές υπερβολές της πολεμικής κριτικής". Σημαντική υπήρξε, επίσης, η έρευνά του σχετικά με τη Νεοελληνική Μετρική,

Ο Σπαταλάς πέθανε παραγνωρισμένος και σε απερίγραπτη ένδεια, καθώς το καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών απαλλοτρίωσε το κτήμα του, στο οποίο καλλιεργούσε φιστικόδενδρα μαζί με τη σύζυγό του Ελπίδα (Έλδα) Λαμπίση, απαλλοτριώθηκε για να αποδοθεί στην παρακείμενη Σχολή Πυροβολικού. Παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε για να γλιτώσει το κτήμα του (για το οποίο, μάλιστα, δεν αποζημιώθηκε) ο Σπαταλάς δεν το κατόρθωσε και πέθανε "με αυτό το μαράζι" το 1971, λίγους μήνες πριν τη σύζυγό του. Χαρακτηριστικός ο τίτλος άρθρου του Κ. Δαφνή : «Κανείς δεν πήρε είδηση το θάνατο του Σπαταλά».

3 σχόλια:

  1. Τι μαθαίνει κανείς. Πόσα πράγματα αγνοούμε εντελώς.
    Πώς να πάρεις είδηση το θάνατο κάποιου που δεν ξέρεις καν την ύπαρξή του;

    ΥΓ. Μήπως ήρθε η ώρα για το Madadayo (1993) του Κουροσάβα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αγαπητός ο Κουροσάβα Ροζαμούνδη,αλλά οι κάτοχοι των δικαιωμάτων δεν επιτρέπουν....
      Θα δω τι μπορώ να κάνω

      Διαγραφή
  2. νέους δρόμους μας άνοιξες υπέροχη ανάρτηση

    ΑπάντησηΔιαγραφή