Όταν Άνοιξαν οι Πύλες του Άδη-απλά μαθήματα ιστορίας

από parallhlografos

Το κείμενο που ακολουθεί φιλοδοξεί να αφηγηθεί μια εποικοδομητική ιστορία χωρίς ηθικά ή πολιτικά, διδάγματα. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος να μακρηγορήσω διότι στην τελική συνέβησαν τόσα πολλά που πρέπει να έχετε λίγη καλή θέληση για να συνεχίσετε την ανάγνωση. Επίσης ζητώ προκαταβολικά συγνώμη αν το κείμενο στερήσει τις αυταπόδεικτες πεποιθήσεις και τις αυταπάτες μας που δίνουν το χρώμα της πάντα θριαμβεύουσας επιχειρηματολογίας μας.

Στα διπλωματικά σώματα των χωρών της Ευρώπης λίγα χρόνια πριν ξεσπάσει ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος κυριαρχούσαν οι διαπραγματεύσεις για το όραμα της Πανευρώπης. Οι τεράστιες αποικιοκρατικές καπιταλιστικές αυτοκρατορίες πέρα από τους πολέμους που οι ίδιες είχαν προκαλέσει συγκλονίστηκαν από οικονομικές κρίσεις, εσωτερικές κοινωνικές αναταραχές μα και εξεγέρσεις στις αποικίες τους, με αποτέλεσμα να φουντώσουν οι συζητήσεις για την δημιουργία μιας ενωμένης Ευρωπαϊκής οικονομίας , όνειρο των τότε φιλελεύθερων- οι λέξεις είχαν ακόμα το σωστό νόημα τους – που είχαν ξεκινήσει την πορεία τους τον 19ο αιώνα χωρίς όμως και να αμφισβητηθεί το κυρίαρχο σύστημα του αποικιοκρατικού καπιταλισμού. Τα καπιταλιστικά κράτη την εποχή εκείνη ήταν βέβαια αποικιοκρατικά. Η Βρετανία είχε κάτω από την αυτοκρατορική σημαία της το 21% του παγκόσμιου πληθυσμού και γενικά Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία και Πορτογαλία δυνάστευαν το 30% της ανθρωπότητας.

Ποιός θα δεχόταν όμως να βάλει στην υπηρεσία της Πανευρώπης τις αποικίες του; Κάτω από ποια μορφή και ποια μέσα θα επιβαλλόταν ο ηγέτης της Πανευρώπης; Τα αντίθετα αποικιοκρατικά συμφέροντα εκμηδένιζαν την τάση συνένωσης των διαφόρων τμημάτων του κεφαλαίου, άσε που αυτό θα άνοιγε και την πόρτα των αποικιών στην ηττημένη του Μεγάλου Πολέμου, Γερμανία. Σε κάτι όμως οι αντιθέσεις εξανεμίστηκαν. Και αυτό ήταν η εισβολή 14 διαφορετικών εθνικών στρατών, σχέδιο του Τσώρτσιλ στα εδάφη της Ρωσίας με σκοπό να τσακίσουν την κομμουνιστική επανάσταση στην γέννηση της.

Ο Αριστίντ Μπριάν υπουργός εξωτερικών της Γαλλίας, στις 17 Μαΐου 1930, κάλεσε 27 ευρωπαϊκά κράτη να πάρουν μέρος σε μια διάσκεψη με σκοπό να θέσουν την βάση για την δημιουργία της Ενωμένης Ευρώπης. Ως οδηγό, η διάσκεψη αυτή είχε τον Ρίτσαρντ Κουντενχόβεν- Καλλέργκι – Αυστριακό με γαλλική υπηκοότητα – που είχε εισηγηθεί το σχέδιο «Πανευρώπη» και το αιτιολογούσε :

«Δια μέσου της ρωσικής κομμουνιστικής Σκύλλας και της αμερικανικής οικονομολογικής Χαρύβδεος μικρός μόνον πορθμός φέρει εις καλύτερους ορίζοντας. Και ο πορθμός ούτος ονομάζεται Πανευρώπη όπερ σημαίνει …μιαν πολιτικο-οικονομολογικήν ομοσπονδίαν.»

Και εξηγούσε ότι αυτό χρειάζεται:

«Κατά την διανομήν των μεγάλων αγορών και των παγκόσμιων εδαφών, ειδών πρώτης ανάγκης,…» (Ρίτσαρντ Κουντενχόβεν- Καλλέργκι Πανευρώπη Αθήνα 1927 σελ 14)

Μάλιστα ο Γερμανός φιλελεύθερος πολιτικός Hjalmar Schacht Υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του Χίτλερ διευθυντής της Γερμανικής Εθνικής Τράπεζας από το 1916 και μέλος του “Μετώπου του Χάρτσμπουργκ”, ένας συνασπισμός μεταξύ βιομηχάνων, τραπεζιτών, εθνικιστών και του Χίτλερ, έγραφε ήδη το Γενάρη του 1933 στον επικεφαλής του «Πανευρωπαϊκού Κινήματος» Coudenhove-Καλλέργη:

«…o Χίτλερ είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να επαναπροσεγγίσει τη Γερμανία με τις δυνάμεις της Δύσης. Θα δείτε! Ο Χίτλερ θα φτιάξει την Πανευρώπη…»

Ωστόσο η όλη τάση για ενοποίηση προσέκρουε και στην αποφασιστική αντίδραση των ΗΠΑ. Αποτέλεσμα αυτού ήταν οι ΗΠΑ, που ασφαλείς από πολέμους και επαναστάσεις και χωρίς καταστροφές στα εδάφη τους, να αποκαλούν την Γερμανία σύμμαχο και να της προσφέρουν την απαιτούμενη βοήθεια σε χρήμα τεχνογνωσία και πρώτες ύλες ώστε να ανακάμψει από την ήττα της στο Μεγάλο Πόλεμο. Πίστευαν ότι με αυτό τον τρόπο θα πετύχουν δυο παράλληλους στόχους. Και την Βρετανία μα και την Γαλλία να φέρουν σε δύσκολη θέση και να τις υποχρεώσουν να ανοίξουν τις πόρτες στις πλούσιες αποικίες τους, να κάνουν τον διαιτητή ρυθμίζοντας τις αντιθέσεις και τον ανταγωνισμό του κεφαλαίου μα και να ωθήσουν τον γερμανικό ιμπεριαλισμό ενάντια στην Σοβιετική Ένωση.

Ο Sammer Welles αμερικανός γερουσιαστής διπλωμάτης στο υπουργείο εξωτερικών και Under Secretary of State του Roosevelt έγραψε ότι :
«Σε εκείνα τα προπολεμικά χρόνια οι εκπρόσωποι των σημαντικών χρηματιστικών και εμπορικών κύκλων των δυτικών δημοκρατικών χωρών ήταν σταθερά πεπεισμένοι ότι ο πόλεμος ανάμεσα στην ΕΣΣΔ και στην Γερμανία θα μπορούσε να ήταν ευνοϊκός για τα συμφέροντα τους. Υπολόγιζαν στο γεγονός πως σίγουρα η Ρωσία θα νικηθεί και ταυτόχρονα θα εξαφανιζόταν ο κομμουνισμός. Ακόμα υπολόγιζαν πως η Γερμανία θα ήταν εξασθενημένη και έτσι δεν θα αποτελούσε απειλή για τα συμφέροντα τους. Οι ΗΠΑ πίστευαν πως η Γερμανία θα μπορούσε να γίνει το κυρίαρχο κράτος της ηπειρωτικής Ευρώπης και ότι ο εθνικοσοσιαλισμός είναι η μοναδική ασπίδα ενάντια στον κομμουνισμό » (Sammer Welles: The time of Decision. Σελ 321.)

Ταυτόχρονα και η Βρετανία γύρευε την βοήθεια της Γερμανίας για να προστατεύσει τα συμφέροντα της αυτοκρατορίας της από τις ΗΠΑ μα και τον κομμουνισμό να αντιμετωπίσει. Διότι δεν πρέπει να αμελούμε ότι εκείνα τα χρόνια ο κομμουνισμός δεν ήταν κάτι αόριστο, ένα «φάντασμα πάνω από την Ευρώπη» ή μια ουτοπία. Ήταν μια πραγματικότητα, ήταν μια εφαρμόσιμη ιδέα, ήταν μια πολιτική παράμετρος, ήταν πέρα από το εθνικό. Ήταν παρών στο γενικό, στο Παγκόσμιο. Ο κομμουνισμός ως πρόταση ή ως απειλή βρισκόταν πλέον στην κεντρική σκηνή της Ευρώπης.
Η Σοβιετική Ένωση εκείνη την εποχή έχοντας επίγνωση της διεθνούς απομόνωσής της, της επισφαλούς και ανασφαλούς θέσης της και γνωρίζοντας ότι η μελλοντική πολεμική αντιπαράθεση θα αναπτύσσονταν χωρίς τον παράγοντα ιδεολογία, εγκατέλειψε την θέση της παγκόσμιας επανάστασης και στην θέση της υιοθέτησε την αναχαίτιση του φασισμού με προσήλωση στην δημιουργία λαϊκών μετώπων σε συμμαχία με αστικές δυνάμεις. Η 3η Διεθνής από το 1935 διακήρυττε ότι ο μοναδικός «ρεαλιστικός» στόχος για το κομμουνιστικό κίνημα ήταν η υπεράσπιση της κοινοβουλευτικής αστικής δημοκρατίας από το φασισμό.

Η Βρετανία ελάχιστα ανησυχούσε για τον Χίτλερ και τον φασισμό, την απασχολούσε το πώς θα κρατήσει ακέραιη την παγκόσμια αυτοκρατορία γιατί γνώριζε πως με έναν νέο πόλεμο θα την έχανε και γι αυτό πίστευε πως ένας ισχυρός Χίτλερ στην κεντρική Ευρώπη θα αναχαίτιζε την Γαλλία ,τις ΗΠΑ μα και τον απειλητικό κομμουνισμό. Έτσι δεν αντέδρασε όταν τον Μάρτιο του 1935 ο Χίτλερ διέταξε γενική επιστράτευση με σκοπό την δημιουργία τριάντα έξι μεραρχιών. Αντίθετα, τον Ιούνιο του 1935 η Βρετανία αποδείχτηκε πρόθυμος συνεργός του φασισμού επικυρώνοντας ένα σύμφωνο κατόπιν διμερών διαπραγματεύσεων που έδινε στην Γερμανία το δικαίωμα να δημιουργήσει πολεμικό ναυτικό.

Ας μην ξεχνάμε ότι τα προπολεμικά χρόνια η φασιστική Γερμανία με την «ιδεολογία» του σατανικού «εβραιομπολσεβικισμού» που την συνόδευε, φαινόταν σε έναν οποιονδήποτε παρατηρητή μια σταθερή και ανθούσα οικονομία που ταυτόχρονα διέθετε μια δημοφιλή κυβέρνηση που πολλά από τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της φαινόταν ιδιαίτερα ελκυστικά μια και είχε τσακίσει το κίνημα των αναρχικών και κομμουνιστών και είχε εξολοθρεύσει τα συνδικάτα έτσι ώστε οι καπιταλιστές να είναι ξανά αφέντες στα σπίτια τους. Ακόμα, στο Λονδίνο υπήρχαν ναζιστικές λέσχες και μερίδα της άρχουσας τάξης της Βρετανίας υποστήριξε ανοικτά το πολιτικό σύστημα της Γερμανίας. Είχαν φτάσει μάλιστα στο σημείο να κάνουν και παρελάσεις στους δρόμους του Λονδίνου στα πρότυπα των Γερμανικών ταγμάτων ασφαλείας. Επίσης ο κοινοβουλευτισμός στην Αγγλία χρησιμοποίησε ξεχασμένους μεσαιωνικούς νόμους ενάντια στην κομμουνιστική δραστηριότητα μα και στο ισχυρό αντιμιλιταριστικό κίνημα που δρούσε εκείνη την εποχή στην χώρα μιας και ο Α΄ παγκόσμιος πόλεμος δεν είχε ξεχαστεί. Και η ανησυχία των Βρετανών μεγάλωσε όταν η συμμαχία των λαϊκών μετώπων ενάντια στο φασισμό πήρε σάρκα και οστά στην Γαλλία και στην Ισπανία.

Τα Λαϊκά Μέτωπα και η αρχή του πολέμου

Η κυβέρνηση του Ισπανικού Λαϊκού Μετώπου  σχηματίστηκε στις 16 Φλεβάρη του 1936, όταν κέρδισε τις γενικές εκλογές. Στο Μέτωπο συμπεριλαμβάνονταν το κεντροδεξιό κόμμα Δημοκρατική Ένωση, η Δημοκρατική Αριστερά, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Κομμουνιστικό Κόμμα, το POUM, το Ελευθεριακό Κίνημα, με κυριότερο εκφραστή την Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας των αναρχοσυνδικαλιστών Χοάν Πεϊρό, του θρυλικού Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι, και Γκαρθία Ολιβέρ. Ταυτόχρονα τον Μάρτη του 1936 τα γερμανικά στρατεύματα κατέλαβαν την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη της Ρηνανίας και ο Μουσολίνι ανακοινώνει την κατάληψη, με την βοήθεια των αερίων μουστάρδας, της Αιθιοπίας έπειτα από οχτώ μήνες πολέμου.

Χαλαρή η αντίδραση από την Κοινωνία των Εθνών που καταδίκασε την επίθεση της Ιταλίας και επέβαλε λέει κυρώσεις που δεν απαγόρευσαν την πώληση πετρελαίου ή το κλείσιμο των στενών της Διώρυγας του Σουέζ που ελέγχονταν από τη Βρετανία. Όσο για την στρατικοποίηση της Ρηνανίας επικράτησε σιγή ασυρμάτου, κάτι που επέτρεψε στον Χίτλερ να μετατρέψει σε θρίαμβο την κατάκτηση της.

Την ίδια ώρα, η Γαλλία διέτρεχε τον κίνδυνο διολίσθησης προς μια φασιστική κυβέρνηση που όμως ανακόπηκε από τον Ιούνιο του 1936 όταν σχηματίστηκε κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου με τη συμμετοχή των κομμάτων που το αποτελούσαν εκτός από τους κομμουνιστές και οι σοσιαλιστές. Πρωθυπουργός ανέλαβε ο σοσιαλιστής Λεόν Μπλούμ που τύχαινε να είναι Εβραίος. Αυτό έκανε τον Χίτλερ να νιώθει περικυκλωμένος από τον «εβραιομπολσεβικισμό» και την Βρετανία να εντείνει την πολιτική κατευνασμού των φασιστών. Χίτλερ και Μουσολίνι στέλνουν στρατό, αεροπορία και ναυτικό στον φασίστα Φράνκο, που δεν διέθετε ούτε φτερό αεροπλάνου, αφενός γιατί μια ήττα της δημοκρατικής Ισπανίας θα αποτελούσε στα μάτια τους ήττα του κομμουνισμού και αφετέρου θα έσφιγγαν τον κλοιό γύρω από την Γαλλία του «εβραιομπολσεβίκου» Λεόν Μπλούμ. Ταυτόχρονα θα εδραίωναν το κύρος της φασιστικής ιδεολογίας. Ο Μπλούμ θέλησε να βοηθήσει την Ισπανία αλλά προσέκρουσε στις προκαταλήψεις των αντικομουνιστών δεξιών μέσα στην χώρα του μα και διπλωματικά στην απέχθεια και στην εχθρότητα των Βρετανών για οτιδήποτε φάνταζε στα μάτια τους κομμουνιστικό.

Η Βρετανία ακολουθούσε το δόγμα της μη επέμβασης ακόμα και διπλωματικά κλείνοντας τα μάτια στην στρατιωτική επέμβαση των φασιστών ενάντια σε ένα κράτος και στην νόμιμη κυβέρνηση του και δεν δέχτηκε ακόμα και να συζητηθεί το θέμα στην Κοινωνία των Εθνών κρατώντας ταυτόχρονα την Σοβιετική Ένωση, παρά της εκκλήσεις της, σε διπλωματική απομόνωση.

Στις 5 Νοεμβρίου ο Ουίστον Τσώρτσιλ απαντώντας στις εκκλήσεις της Σοβιετική Ένωσης δηλώνει:

«…Εν πάση περιπτώσει γιατί να φιλονικούμε. Θα παρέλθει μια εβδομάδα και όλη αυτή η δυσάρεστη ισπανική υπόθεση θα εξαφανιστεί από το προσκήνιο. Σε μια δυο μέρες ο Φράνκο θα βρίσκεται στην Μαδρίτη και τότε ποιος θα θυμάται την Ισπανική Δημοκρατία…»

Και ας ήταν η Σοβιετική Ένωση και οι κομμουνιστές που χτυπήσαν τους αναρχικούς της Ισπανίας παραδίδοντας μαθήματα νομιμοφροσύνης στον αστικό κόσμο. Η σοβιετική διπλωματία και η ουρά της η Κομμουνιστική Διεθνής, ζητάει συμμάχους για τον ερχόμενο πόλεμο και γι αυτό δίνει στις αστικές δημοκρατίες εγγύηση ότι δε θα γίνει στις χώρες τους επανάσταση. Τζάμπα πήγε το αίμα, γιατί παρόλα αυτά η συντηρητική Βρετανία είχε την πεποίθηση ότι η καλύτερη από όλες τις λύσεις ήταν ένας γερμανο-ρωσικός πόλεμος που θα εξασθενούσε ή θα κατέστρεφε και τους φασίστες και τους κομμουνιστές. Η ήττα του κομμουνισμού δεν ήταν καθόλου άσχημη ιδέα. Και το 1936 το αίμα που χύνονταν στην Ισπανία έκανε αυτήν την προοπτική  στα μάτια των Βρετανών όλο και πιο ορατή.

Την ίδια ώρα στην Γερμανία του Αδόλφου Χίτλερ, θαυμαστή της Αρχαίας Ελλάδας, πραγματοποιήθηκαν Ολυμπιακοί Αγώνες από την 1η Αυγούστου έως τις 16 Αυγούστου 1936. Για πρώτη φορά, η Ολυμπιακή Φλόγα άναψε στην Αρχαία Ολυμπία και μεταφέρθηκε με λαμπαδηδρόμους ως το Βερολίνο. Ήταν μια ιδέα του εξέχοντος Ναζί, Γκέμπελς. Μπροστά σε αυτά τα μεγαλεία κανένα  δημοκρατικό έθνος δεν έκανε καμία νύξη για την Ισπανία μα ούτε και για τα στρατεύματα των φασιστών που τσάκιζαν μια εκλεγμένη κυβέρνηση. Η συμμετοχή 49 εθνών μαζί με τις αποικίες και 3.961 αθλητών στους αγώνες του Βερολίνου, αποτέλεσε ρεκόρ συμμετοχής. Απουσίαζε μόνο η Σοβιετική Ένωση. Αλλά ποιός την λογάριαζε;

Γι αυτό και στην συνάντηση του Χίτλερ με τον υπουργό Αεροπορίας της Βρετανίας λόρδο Londonderry η κουβέντα τους είχε θέμα «την αυξανόμενη απειλή του κόσμου από τον μπολσεβικισμό» και συζήτησαν και την προοπτική ενός πολέμου μεταξύ της  Σοβιετικής Ένωσης και της Ιαπωνίας. Και στις αρχές του Σεπτεμβρίου του 1936 ο ηγέτης των Βρετανών φιλελευθέρων και πρώην Πρωθυπουργός David LloydGeorge μετά από μια τρίωρη επίσημη συνάντηση με τον Χίτλερ, ούτε λίγο ούτε πολύ δηλώνει: «…Τρομερά, τρομερά εντυπωσιασμένος και πεπεισμένος ότι ο Γερμανός ηγέτης είναι ένας σπουδαίος άνθρωπος…»

Το αίμα  εξακολουθεί να ρέει στην Ισπανία…

Στις 27 Νοεμβρίου του 1936 η Γερμανία υπέγραψε μαζί με την Ιαπωνία σύμφωνο στρατιωτικής συνεργασίας και το σύμφωνο κατά της Κομιντέρν. (Το σύμφωνο υπέγραψαν αργότερα οι χώρες: Ιταλία, Ουγγαρία, Μαντζουρία, Ισπανία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Κροατία, Σλοβακία, Δανία, Κίνα του Νανκίν και η Φιλανδία.)

Στις 9 Μαρτίου του 1938 στην Ισπανία τα Γερμανικά Ιταλικά και Φρανκικά φασιστικά στρατεύματα εξαπολύουν την μεγαλύτερη επίθεση τους ενάντια στα δημοκρατικά στρατεύματα. Δυο μέρες μετά στις 11 Μαρτίου του 1938 οι εφημερίδες της Ευρώπης κατακλύζονται από την είδηση ότι οι κομμουνιστές ετοιμάζουν εξέγερση στην Αυστρία  και ως εκ θαύματος η Βέρμαχτ προσαρτά την χώρα στην Γερμανία. Και να σκεφτεί κανείς ότι η Αυστρία είχε απαγορεύσει το ναζιστικό κόμμα από τον Ιούλιο του 1934. Είχε όμως προηγηθεί η επίσκεψη στην Γερμανία του βασιλικού σφραγιδοφύλακα της Βρετανικής Κυβέρνησης λόρδου Halifax ο οποίος διαβεβαίωσε τον Χίτλερ ότι ο Πρωθυπουργός Chamberlain και η Βρετανία δεν θα έκανε τίποτα στην περίπτωση που η Γερμανία θα κινούνταν κατά της Αυστρίας. Επίσης διαβεβαίωσε τους φασίστες ότι τα θέματα της Τσεχοσλοβακίας και του Νταντσίχ «υπέκυπταν στην κατηγορία των πιθανών αλλαγών στην ευρωπαϊκή τάξη οι οποίες προβλέπεται να επέλθουν εν καιρώ»  Το «Anslus» της Αυστρίας πριν το καταλάβουν οι αυστριακοί αποτελούσε μια πραγματικότητα διπλωματική.

Και ο αμερικάνος πρέσβης στο Βερολίνο Χιου Γουίλσον γράφει σε ένα υπόμνημα του:

«Ο αμερικανικός Τύπος βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Εβραίων γι αυτό και τραγουδά ύμνους μίσους ενώ διεξάγονται προσπάθειες (στην Γερμανία) για να οικοδομηθεί ένα καλύτερο μέλλον. Ο Χίτλερ είναι ο άνθρωπος που έχει ανασύρει τον λαό του από την ηθική και οικονομική απελπισία και έχει φέρει σε μια κατάσταση περηφάνιας και ευημερίας την οποία τώρα απολαμβάνουν». Και θεωρούσε τα φασιστικά προγράμματα «ως ένα ισχυρό εργαλείο για να αντισταθμιστεί η επιρροή των κομμουνιστών και να υποβαθμιστούν οι απαιτήσεις των εργατών για υψηλότερες αμοιβές-χρήματα τα οποία οι εργάτες θα σπαταλούσαν κατά κανόνα σε ηλίθιους σκοπούς»

Εν τω μεταξύ ο «κομμουνιστικός» πόλεμος συνεχίζεται στην Ισπανία. Στις 16 Απριλίου 1938 ο Chamberlain σε ρόλο πρωθυπουργού της Ισπανίας υπογράφει τριμερή συμφωνία με Ιταλούς και Γερμανούς φασίστες όπου η Βρετανία αποδέχεται πλήρως την επέμβαση των φασιστών στην Ισπανία, την θεωρεί νόμιμη και με την σειρά τους οι φασίστες διαβεβαιώνουν ότι μετά το τέλος του πολέμου τα στρατεύματα τους θα αποχωρίσουν από την χώρα και εγγυώνται το απαραβίαστο του θαλάσσιου και εδαφικού καθεστώτος της Μεσογείου. Όλα αυτά πάνω στο πτώμα της δημοκρατικής Ισπανίας και στο όνομα της αντιμετώπισης του κομμουνιστικού κινδύνου. Στην Γαλλία πρωθυπουργός είναι πια  ο κρυπτο-φασίστας Daladier ο οποίος κλείνει τα σύνορα με την Ισπανία στις 13 Ιουνίου του 1938 δίνοντας την χαριστική βολή στον αγώνα της νόμιμης κυβέρνησης. Όμως οι μαχητές αντέχουν και κρατάνε απέναντι στις ορδές των φασιστών.

Ο Chamberlain αφήνει ανεμπόδιστο τον Χίτλερ και τον σπρώχνει προς την ανατολή. Προς την Σοβιετική Ένωση. Αποθέωση της πολιτικής αυτής ήταν η τετραμερής διάσκεψη στο Μόναχο, στις 29 Αυγούστου 1938. Οι Πρωθυπουργοί  της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, χωρίς τη συμμετοχή της Τσεχοσλοβακίας, αποφάσισαν, μέσα σε λίγη ώρα, τον διαμελισμό της τελευταίας. Στην Ισπανία οι δημοκρατικοί συνειδητοποιούν ότι  είναι χαμένοι. Ότι Βρετανία και Γαλλία αδιαφορούν για τον φασισμό και ότι ουδόλως τους απασχολεί η δημοκρατία στην Ισπανία ή αλλού.

Ο Chamberlain δηλώνει: «Σύντομα θα υπάρξει μια διευθέτηση στην Ισπανία κατά το πνεύμα της διευθέτησης του Μονάχου».

Η Σοβιετική Ένωση ήταν η μόνη χώρα που τασσόταν σταθερά κατά του διαμελισμού της Τσεχοσλοβακίας. Όμως παρά τις εκκλήσεις και τις προτάσεις του Μολότοφ, όλοι κρατάνε απομονωμένη την Σοβιετική Ένωση. Οι δρόμοι είναι κλειστοί. Οι πολιτικές διπλωματικές κινήσεις των δυτικών χωρών ακολουθούσαν άλλη λογική: Να «σπρώξουν» τον Χίτλερ προς «Ανατολάς», για να γλιτώσουν -όπως νόμιζαν- οι ίδιοι.

Ο Γάλλος στρατηγός Γκαμελέν έλεγε: «Οι κύριοι αυτοί θέλαν αντί του πολέμου ενάντια στη χιτλερική Γερμανία πόλεμο ενάντια στην ΕΣΣΔ» (Camelin: Servir La Guerre σελ 199).

Και ο πρώην υπουργός εξωτερικών (είχε διαφωνήσει με τον Chamberlain)  της Βρετανίας, Ήντεν, την εποχή εκείνη δήλωσε:

«Η έλλειψη αγάπης προς τον κομμουνισμό δε πρέπει να μας κάνει να μη βλέπουμε το γεγονός πως η Ρωσία δεν είναι ούτε επιθετική ούτε επεκτατική δύναμη»

Και πράγματι η συμφωνία του Μονάχου προκαλεί ανησυχία στην Σοβιετική Ένωση τόση που ο Στάλιν σταματάει τις αποστολές πολεμικού υλικού στην Ισπανία κάτι που αποκαρδιώνει τους Ισπανούς μαχητές που εξακολουθούν να κρατούν  περίπου το ένα τρίτο της χώρας. Και θα το κρατήσουν ως την πρώτη μέρα του Απριλίου του 1939 έστω κι αν από τον Μάρτιο είχαν ξεσπάσει ένοπλες συγκρούσεις ανάμεσα σε αυτούς που θέλανε μια διαπραγμάτευση με τους φασίστες και αυτούς που επέμεναν να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων.

Ωστόσο ο Χίτλερ στις 19-3-39 καταλαμβάνει ολόκληρη την Τσεχοσλοβακία. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση Ε. Μπένες της Τσεχοσλοβακίας δε δέχτηκε τη βοήθεια της Σοβιετικής Ένωσης. Στη συνέχεια ο Χίτλερ κατέλαβε την περιοχή Μέμελ της Λετονίας και επέβαλε στη Ρουμανία υποδουλωτικό «οικονομικό» σύμφωνο.

Στις 19-1-39 Αγγλία-Γαλλία αντί να αντιμετωπίσουν την συνεχιζόμενη προκλητικότητα των φασιστών υπογράφουν συμφωνία συμμαχίας με την Τουρκία ενάντια στην Σοβιετική Ένωση. Παρά τις νέες εκκλήσεις και τις προτάσεις του Μολότοφ όλοι κρατάνε απομονωμένη την Σοβιετική Ένωση. Οι δρόμοι είναι κλειστοί.

Τον Ιούλη του 1939, Αγγλία και Ιαπωνία υπογράφουν συμφωνία, με την οποία η Αγγλία αναγνώριζε τις ιαπωνικές κατακτήσεις στην Κίνα και οι ΗΠΑ παρέτειναν για 6 μήνες την ακυρωμένη προηγούμενη εμπορική συμφωνία τους με τους Ιάπωνες. Ανοίγοντας τον δρόμο της επίθεσης την Ιαπωνίας στην Σοβιετική Ένωση.

Τον Ιούνιο δε του 1939, Αγγλία και Γερμανία είχαν συνεχείς διπλωματικές επαφές, με τον Hudson οι Άγγλοι με τον Wohltat οι Γερμανοί. Σκοπός της Αγγλίας ήταν να προστατεύσει τα συμφέροντα της από τις ΗΠΑ δίνοντας κάποιες σφαίρες επιρροής στην Γερμανία.

Τον Αύγουστο του 1939 η Ιαπωνία εισβάλει στα εδάφη της Σοβιετικής Ένωσης από την Μογγολία. Τα στρατεύματα του Στάλιν σπρώχνονται εκεί. Και είναι τότε που ο Στάλιν απομονωμένος από όλους και με έναν Ιαπωνικό στρατό να έχει εισβάλει στα εδάφη του υπογράφει το σύμφωνο μη επίθεσης με τον Χίτλερ στις 23 Αυγούστου του ‘39. Σύμφωνο που επιτρέπει στην ΕΣΣΔ να τσακίσει την Ιαπωνία (55.000 νεκροί Ιάπωνες) και βοήθησε στην αναδιοργάνωση του στρατού. Παράλληλα η συμφωνία επέτρεψε στην Σοβιετική Ένωση να ανακτήσει τα εδάφη που είχε αρπάξει η Πολωνία το 1918 όταν εισέβαλε στην Ρωσία με άλλες δεκατρείς χώρες με σκοπό να τσακίσουν την κομμουνιστική επανάσταση. Ταυτόχρονα ο Χίτλερ με όπλο το σύμφωνο προσπάθησε να εκβιάσει τις δυτικές δυνάμεις για περισσότερες παραχωρήσεις. Ο ίδιος δήλωσε πως το σύμφωνο μη επίθεσης με την Σοβιετική Ένωση δεν ήταν παρά «μια συμφωνία με τον Σατανά για να εξορκίσουμε το δαιμόνιο». Και το πράγμα φαινόταν ότι πήγαινε κατά κει αν κρίνουμε από την περίοδο αυτή που η Βρετανία κήρυξε τον πόλεμο στην Γερμανία και που έμεινε γνωστή ως ο “Γελοίος Πόλεμος” (Drole de Guerre) γιατί, παρά την κήρυξη πολέμου, η μια μερίδα των εμπολέμων, οι σύμμαχοι Βρετανοί και Γάλλοι, δεν έπαιρναν μέρος σε πόλεμο εναντίον της Γερμανίας!

Στις 9 Απριλίου του 1940 οι Γερμανοί, για να εκμεταλλευθούν τα λιμάνια της, εισέβαλαν στη Νορβηγία. Πάλι τίποτα, Γάλλοι και Άγγλοι αποχωρούν.

Στις 10 Μαΐου του 1940 οι Γερμανοί εισβάλουν στην Γαλλία. Την ίδια μέρα ο Τσάμπερλαιν παραιτείται. Πρωθυπουργός ο Τσώρτιλ και αλλαγή πολιτικής.

Σε αυτό το ιστορικό σκηνικό οι ΗΠΑ είχαν ως στόχο να κυριαρχήσουν σε χώρες της περιφέρειας και πρώτα-πρώτα στις Βρετανικές αποικίες. Και καθώς θεωρούσαν τον πόλεμο αναπόφευκτο, ασχέτως από τις παραχωρήσεις της Βρετανίας στην Γερμανία, το πρόβλημα τους ήταν πως θα κυριαρχήσουν στην αποικιακή αυτοκρατορία του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ακόμη και όταν ξέσπασε ο πόλεμος, οι ΗΠΑ γύρευαν από την Βρετανία η κυβέρνηση της και ο στόλος της να καταφύγει στον Καναδά και από εκεί με την «βοήθεια» των ΗΠΑ να υπερασπιστεί τα εδάφη της στην Ευρώπη και τις αποικίες της.

Τώρα όμως είναι πρωθυπουργός ο Τσώρτσιλ. Και ο Τσώρτσιλ έδωσε την αρνητική απάντηση του: «Αν εμείς (χωρίς την βοήθεια σας) νικηθούμε, τότε θα έχετε ενάντια σας τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης κάτω από την ναζιστική κυριαρχία , που θα είναι πολύ πιο πολυπληθείς, δυνατότερες και καλύτερα εξοπλισμένες από ότι οι ΗΠΑ». Έδειξε δηλαδή ο Τσώρτσιλ πως έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα οι δυο κύριοι αντίπαλοι για την παγκόσμια ηγεμονία, ΗΠΑ και Αγγλία, έπρεπε να συμμαχήσουν για να μην κατακτήσει το Γ Ραιχ την Βρετανία γιατί θα άνοιγε και η πόρτα των ΗΠΑ.

Όμως τι γύρευε η Βρετανία; Τι γύρευαν οι ΗΠΑ; Γιατί πολεμούσαν τον Άξονα; Μήπως για να σώσουν τους Εβραίους (σ.σ Λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος Γαλλία και Πολωνία ήταν σε διαπραγματεύσεις με θέμα τον εκτοπισμό των Εβραιών στην Γαλλική αποικία της Μαδαγασκάρης), τους Τσιγγάνους, τους ομοφυλόφιλους ή τους ανθρώπους με κάποιας μορφή αναπηρία; Μήπως για να διαλύσουν τις αποικιακές αυτοκρατορίες τους και να δώσουν την λευτεριά και την ανεξαρτησία σε εκατοντάδες λαούς που έλεγχαν με τα όπλα; Μήπως πολέμησαν γιατί δεν άντεχαν τις ρατσιστικές θεωρίες και τον εθνοφυλετισμό των φασιστών;

Τι ήταν ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος;

Ο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού μια από της σημαντικότερες προσωπικότητες του ινδικού κόσμου, φυλακισμένος από τους υπερασπιστές της ελευθερίας Βρετανούς έγγραψε το 1944:

«Ο μόνος δυνατός παραλληλισμός για τον βασιλέα (σ.σ. της Βρετανίας) θα ήταν αυτός του Χίτλερ. Η ιδεολογία της βρετανικής κυριαρχίας ήταν αυτή του herrenvolk και της κυρίαρχης φυλής που είναι εγγενής (ιδέα) στον Ιμπεριαλισμό.»

Μερικά ευρωπαϊκά έθνη μα και λίγο «καθυστερημένα» οι ΗΠΑ είχαν υποταγμένα άλλα έθνη με σκοπό την εκμετάλλευσή τους, αυτό ήταν δυνατό λόγω της ευρείας αποδοχής της «επιστήμης» του κοινωνικού Δαρβινισμού και άλλων παρόμοιων ρατσιστικών θεωριών. Σύμφωνα με αυτές τις θεωρίες «το βάρος του λευκού ανθρώπου» συνεπάγεται το “καθήκον” των αποικιοκρατών Ευρωπαίων να «εκπολιτίσουν» τους άλλους λαούς και ταυτόχρονα να τους φέρουν στον «σωστό δρόμο του Θεού».

Το 1932 στην Κοινωνία των Εθνών η Βρετανική διπλωματία εμπόδισε την συνθήκη μερικού αφοπλισμού και της απαγόρευσης βομβαρδισμού αμάχων. Ο David Lloyd George περιχαρής παρατηρούσε: «επιμείναμε να διατηρήσουμε το δικαίωμα να βομβαρδίζουμε σκυλάραπες» (riggers στο πρωτότυπο).

Ωστόσο ο «επιστημονικός φυλετισμός» όπως αποκαλούν οι ρατσιστές την επιστήμη τους, η αντίληψη δηλαδή ότι τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, το παρουσιαστικό και οι βιολογικές διαφορές ορίζουν την αξία των ανθρώπων άνθησε στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου, και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στις ΗΠΑ, την Βρετανία, την Γερμανία και στις Σκανδιναβικές χώρες. Έτσι, απόψεις που θεωρήθηκαν εκ των υστέρων ναζιστικής έμπνευσης, κυκλοφορούσαν ευρύτατα τις δύο μεσοπολεμικές δεκαετίες, κατά τις οποίες μάλιστα γνώρισαν και τις πρώτες εφαρμογές τους.

Ο φιλελεύθερος Theodore Roosevelt, 1858-1919 ο 26ος Πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν από αυτούς που κρατούσαν ψηλά τις παραπάνω «αξίες» : «Ο τελικά πιο ηθικός από όλους τους πολέμους είναι ένας πόλεμος με τους άγριους που εγκαθιστά την εξουσία των κυρίαρχων φυλών.»

Όταν δε το Μεξικό κατακτήθηκε στρατιωτικά από τις ΗΠΑ ο εθνικός ποιητής Walt Whiltman έγραψε: «Τι δουλειά έχει το κακομοίρικο ανίκανο Μεξικό με την μεγάλη αποστολή του εποικισμού από μια ευγενή ράτσα;»

Πριν μα και κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου οι ΗΠΑ είχαν κατακτήσει με τα όπλα 10 από τις 20 χώρες της Λατινικής Αμερικής την Χαβάη, την Μαλαισία, τις Φιλιππίνες. Αμερικανικές εταιρείες έλεγχαν την παραγωγή πετρελαίου, χαλκού, υδραργύρου, γενικά όλων των πρώτων υλών και όλων των αγροτικών προϊόντων. Από το 1942 και μετά ίδρυσαν τα όργανα: Inter-American Defense Board το οποίο αποτελούσε όργανο του Πενταγώνου για τον έλεγχο των στρατών και των σωμάτων ασφαλείας των Λατινοαμερικανικών χωρών. Το American Financial and Economic Advisory Committee για τον έλεγχο από τις ΗΠΑ όλης της οικονομίας της Λατινικής Αμερικής. Επικεφαλής εδώ ήταν ο Νέλσον Ροκφέλλερ της Στάνταρντ Όιλ.

Ταυτόχρονα οι ΗΠΑ το 1940 ίδρυσαν και χρησιμοποίησαν ιεραποστολές μια και ενδιαφέρθηκαν για τις πρώτες ύλες της Αφρικής. Πρόεδρος των δεκάδων χριστιανικών αποστολών ορίστηκε ο Τζον Φόστερ Ντάλες, αδελφός του Άλλεν που ήταν επικεφαλής του Office of Stratεgic Service (της μετέπειτα CIA) και οι δυο μαζί μεγαλομέτοχοι της United Fruit που έλεγχε την αγροτική παραγωγή της Λατινικής Αμερικής. Σκοπό είχαν πέρα από την προώθηση του χριστιανισμού στους μαύρους «να μελετήσουν τις βασικές αρχές για μια δίκαιη και σταθερή ειρήνη για να έχουν οι χριστιανικές αποστολές μεγαλύτερη ελευθερία δράσης στο χριστιανικό έργο τους». Οι ΗΠΑ στην διάρκεια του πολέμου μάζευαν τα κέρδη τους τσακίζοντας την Βρετανική αυτοκρατορία που δεν μπορούσε πια να προστατεύσει τις κτήσεις της.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της εποχής είναι το αίμα που έχυσαν υποχρεωτικά οι αποικιοκρατούμενες χώρες στα πεδία μαχών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μονάχα από την Κένυα, την Ουγκάντα και την Τανγκανίκα, οι Βρετανοί είχαν στρατολογήσει 228.000 χιλιάδες άνδρες. Από την Νοτιοαφρικανική Ένωση 345.000, από την Νιγηρία 90.000 και από την Ινδία 100.000. Ο στρατός δε του Ντε Γκώλ αποτελούνταν από Μαροκινούς, Αλγερινούς και Σενεγαλέζους σε ποσοστό 84% μια και ο γαλλικός στρατός πολεμούσε στο πλευρό των Γερμανών. Το γεγονός αυτό είχε άμεσες συνέπειες στην μελλοντική ανάπτυξη των αντι-αποικιακών κινημάτων μεταπολεμικά. Τα οποία αντιμετωπίστηκαν με γνήσιο χιτλερικό τρόπο.

Στα αμερικανικά στρατεύματα η υπεροχή της άριας φυλής επέβαλε δικαιωματικά οι μαύροι στρατιώτες να στοιβάζονται στα κατώτερα σημεία των πλοίων θυμίζοντας δουλεμπορικά πλοία του παρελθόντος. Ο Ερυθρός Σταυρός με την έγκριση της αμερικανικής κυβέρνησης διαχώριζε το αίμα που δώριζαν οι μαύροι από εκείνο των λευκών και έτρωγαν σε διαφορετικές ώρες και διαφορετικά εστιατόρια από των λευκών. Μέσα στην χώρα οι μαύροι προσλαμβάνονταν σε δουλειές μόνο ως καθαριστές ή ανειδίκευτοι εργάτες και με πολύ χαμηλά ημερομίσθια. Δεν είχαν το δικαίωμα να περπατάνε στο ίδιο πεζοδρόμιο με τους λευκούς ούτε να κάθονται στα λεωφορεία. Δεν είχαν το δικαίωμα να μπαίνουν σε μπαρ που είχαν ταμπέλα μόνο για λευκούς, δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα, είχαν διαφορετικά κολέγια από τους άριους.

Έτσι έθεσε το θέμα ο Γουόλτερ Ουάιτ ηγέτης της Εθνικής Ένωσης για την Πρόοδο των Εγχρώμων:

«Ο Ερυθρός Σταυρός αρνείται το αίμα μας. Οι εργοδότες και τα σωματεία δεν μας θέλουν. Τα λιντσαρίσματα δεν έχουν σταματήσει. Μας φέρνονται ρατσιστικά, μας φτύνουν στο δρόμο και μας στερούν τα πολιτικά μας δικαιώματα. Τι χειρότερο θα μας έκανε ο Χίτλερ;»

Τον Ιανουάριο του 1943 δημοσιεύθηκε η παρακάτω προσευχή σε εφημερίδα των μαύρων :

Θεέ μου σήμερα πάω
στον πόλεμο:
Να πολεμήσω να πεθάνω
πες μου για ποιον;
Θεέ μου θα πολεμήσω,
Γερμανούς και Γιαπωνέζους
δεν τους λογαριάζω.
Μόνο εδώ στην Αμερική
Τρομάζω.

Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας Ιμπεριαλιστικός πόλεμος. Και πόλεμος σημαίνει μαζική καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων της ανθρωπότητας, του άψυχου και έμψυχου πλούτου της, υπερκατανάλωση υλικών, γρήγορη κίνηση κεφαλαίου, ανανέωση του ίδιου παγκόσμιου συστήματος και διάσπαση των λαών. Είναι το πιο αποδοτικό μέσο της αναπόφευκτης ανάγκης για περιοδική μαζική καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων και βασικός τρόπος για την αναθέρμανση της καπιταλιστικής οικονομίας. Το στίγμα όμως της μεταπολεμικής κατάστασης το έδωσε από τον Μάρτιο του ’46 ο Τσώρτσιλ στο πανεπιστήμιο του Westminster όταν ανακοίνωνε τον χωρισμό του κόσμου σε δυο στρατόπεδα και γνωρίζοντας ότι η Μεγάλη Βρετανία έχασε την πρωτοκαθεδρία στον έλεγχο του κόσμου και επιζητώντας την συν-διαχείριση του κόσμου-μια Pax Angloamericana- με τις ΗΠΑ, είπε πως στην παγκοσμιοποιημένη κοινότητα «τα έθνη εκείνα που ομιλούν την αγγλική ως έθνη μοναδικά παγκοσμίως αυτεξούσια, υποχρεωτικά θα είναι και οι κυρίαρχοι πάνω σε άλλα έθνη του κόσμου». Λογικό, μια και ο Γερμανικός ρατσιστικός φασισμός είχε ηττηθεί.

Ο φασισμός όμως δεν πέθανε. Φόρεσε από τότε το προσωπείο της δημοκρατικής κρατικής μηχανής και αυτοαποκαλείται προστάτης της ισότητας και ελευθεριών των νόμων και της δημοκρατίας. Το χειρότερο είναι να υποταχτούμε μόνοι μας, ανεξάρτητα από τις εκάστοτε συνθήκες στο μηχανισμό και στο όποιο προσωπείο φοράει. Αν θέλουμε κάτι να αλλάξουμε θα πρέπει να ξεκινήσουμε ξανά από τα κάτω, από κινήματα, από την εκπαίδευση, από τις διαδηλώσεις, από τις απεργίες, από οτιδήποτε θα αποτελούσε απειλή για την απώλεια της σταθερότητας που έχει ανάγκη η εξουσία.

Αντί Επιλόγου

Ο Φρίτς Χάμπερ ήταν χημικός και διευθυντής του φημισμένου Παγκόσμια Ινστιτούτου Μοριακής Χημείας Κάιζερ Βίλχελμ. Του είχε ανατεθεί από το Γερμανικό κράτος την περίοδο του Μεγάλου Πολέμου, να βρει έναν τρόπο ώστε να καταφέρουν τα γερμανικά στρατεύματα να υπερισχύσουν στον πόλεμο των χαρακωμάτων. Φρίτς Χάμπερ ήταν ο άνθρωπος που συνέθεσε το δηλητηριώδες αέριο χλωρίου και επινόησε και τον τρόπο διασκορπισμού του στο μέτωπο. Διετύπωσε επίσης μια απλή μαθηματική σχέση ανάμεσα στη συγκέντρωση του αερίου και στον χρόνο εκθέσεως που χρειαζόταν για να επέλθει ο θάνατος. Αυτή η σχέση, C x t = k:, έγινε γνωστή ως «Κανόνας του Χάμπερ». Η γυναίκα του Κλάρα τον κατηγόρησε ως ανήθικο και απάνθρωπο. Στις διαμαρτυρίες της εκείνος απάντησε : Ο θάνατος είναι θάνατος ανεξάρτητα από την αιτία. Η γυναίκα του αυτοκτόνησε στις 2 Μαΐου 1915. Την ίδια ημέρα ο Χάμπερ αναχώρησε για το Ανατολικό Μέτωπο, για να οργανώσει και να επιβλέψει προσωπικά την απελευθέρωση δηλητηριωδών αερίων. Το 1918 ο Χάμπερ τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ. Κατά τη δεκαετία του 1920,ανέπτυξε το χημικό προϊόν γνωστό ως «Κυκλώνας Β» (Zyklon B), που χρησιμοποιήθηκε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το 1933 με την άνοδο των φασιστών στην εξουσία, ο Φρίτς Χάμπερ σε μια προσπάθεια να σωθεί έγινε Χριστιανός. Ήταν βλέπετε Εβραίος.