Περίληψη-Η «Μαύρη Βίβλος του Μνημονίου

από left.gr

Τη «Μαύρη Βίβλο του Μνημονίου» κατέθεσε την Τετάρτη, στα μέλη του Troika Report στο Στρασβούργο, ο Αλέξης Τσίπρας. Πρόκειται για την πολυσέλιδη έκθεση που περιλαμβάνει τους λόγους και τα αποτελέσματα σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο της εφαρμογής σκληρών και βάρβαρων μέτρων, εδώ και τρία χρόνια, στην Ελλάδα.

Στην έκθεση περιλαμβάνεται εκτενέστατη τεκμηρίωση για το τι έφερε την Ελλάδα στο έσχατο σημείο της κρίσης, καθώς και όλα τα επιχειρήματα γιατί το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα είναι καταδικασμένο να αποτύχει.

Μεταξύ άλλων τονίζεται:

• «Η ''μεγάλη'' επιτυχία του προγράμματος ''διάσωσης'' της Τρόικα είναι να έχουμε (στην καλύτερη των περιπτώσεων) το 2020 το ίδιο χρέος που είχαμε το 2009! Στόχος δηλαδή δεν είναι η μείωση του χρέους, αλλά η διαχείριση του με τρόπο που επιβάλλει μεταρρυθμίσεις νεοφιλελεύθερης έμπνευσης, τονώνει τους σύγχρονους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς, ικανοποιεί τους τζογαδόρους του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος και δεν προκαλεί μη-διαχειρίσιμα πιστωτικά γεγονότα (προφανώς η μαζική φυγή καταθέσεων προς την Ελβετία και το Λουξεμβούργο δεν αποτελεί πιστωτικό γεγονός για κάποιους…)»

• Η νεοφιλελεύθερης έμπνευσης προπαγάνδα και ανάγνωση της κρίσης χαρακτηρίζει τους Έλληνες διεφθαρμένους μπαταχτζήδες που ζουν από την γενναιοδωρία της Ευρώπης και των δανειστών. Παρόλα αυτά, το 98% της βοήθειας πάει στους πιστωτές ή μόλις το 1,6% των χρημάτων που λαμβάνει η χώρα από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, με τη συμμετοχή του ΔΝΤ, καταλήγει στον κρατικό προϋπολογισμό και κατ’ επέκταση στην πραγματική οικονομία. Μέχρι και το 2014 το 98,4% των χορηγηθέντων κεφαλαίων -επίσημων δανείων και ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων- θα έχει διατεθεί για υποχρεώσεις προς τους πιστωτές

• Η ανάγκη μεταρρύθμισης του φορολογικού συστήματος έχει διπλή διάσταση γιατί χρειάζονται μέτρα που κάνουν το υπάρχον φορολογικό σύστημα πιο δίκαιο, αλλά και μέτρα που διευκολύνουν την είσπραξη εσόδων και την πάταξη των φαινομένων εκτεταμένης φοροδιαφυγής. Με βάση πρόσφατα (20 Αυγούστου 2013) δημοσιεύματα στον ημερήσιο Τύπο, τα οποία βασίζονται σε επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών διαπιστώθηκε ότι, ενώ στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται 6.575 υπεράκτιες (offshore) εταιρίες εκμετάλλευσης ακινήτων μόλις 34 ή το 0,5% εξ αυτών έχουν ελεγχθεί από την εφορία βεβαιώνοντας φοροδιαφυγή της τάξεως των 40.068.758 ευρώ. Επιπλέον, μόλις 965 offshore σε σύνολο 16.580 offshore εταιριών διαφόρων κλάδων που λειτουργούν στην Ελλάδα υποχρεώνονται να υποβάλλουν δήλωση ειδικού φόρου επί των ακινήτων. Οι δε εισπράξεις των σχετικών φόρων ήταν πενιχρές και ανήλθαν σε μόλις 345.201 ευρώ το 2012 από 4,8 εκατομμύρια ευρώ το 2003.

• Το δημόσιο χρέος παραμένει μη-βιώσιμο, ενώ με τις οδηγίες της Τρόικα εσωτερικού και εξωτερικού σταδιακά σε δημόσιο από ιδιωτικό, διασώζοντας κυρίως γαλλικές και γερμανικές τράπεζες και κερδοσκοπικά κεφάλαια. Η κατάσταση των δημοσίων οικονομικών βέβαια χειροτερεύει, καθώς ούτε προέκυψαν νέα έσοδα, αλλά ούτε και η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των μισθωτών και συνταξιούχων επιτεύχθηκε. Αντίθετα η δραματική μείωση των μισθών, των συντάξεων και των κοινωνικών επιδομάτων καθώς και οι σημαντικές περικοπές των δημόσιων και κοινωνικών δαπανών απλώς διευκόλυναν την αποφυγή φορολόγησης των πλουσίων και την προνομιακή μεταχείριση επιμέρους επαγγελματικών ομάδων, όπως οι εφοπλιστές και οι μεγαλοτραπεζίτες. 

• Μέχρι το τέλος του 2013 η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών θα γίνει ασφαλώς πολύ χειρότερη καθώς η φοροδοτική δυνατότητα μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού ή το γνωστό «λίπος» της ελληνικής οικονομίας έχει ήδη εξαντληθεί και τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν καταρρεύσει. Η έκθεση Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής (2013) διαπιστώνει μεγάλη υστέρηση εσόδων από την έμμεση φορολογία, τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων, τους φόρους κατανάλωσης προϊόντων καπνού και πετρελαιοειδών. Μόνο τα έσοδα από τον παράλογα υψηλό, συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρώπης, ΦΠΑ μειώθηκαν από 19 δις το 2008 σε 16 δις το 2012. Αντίστοιχα, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στην αμόλυβδη βενζίνη και στο πετρέλαιο κίνησης έχει ενισχυθεί κατά 87% (+0,31 ευρώ/λίτρο) και 36% (+0,11ευρώ/λίτρο) αντίστοιχα από τις αρχές του 2009 προκαλώντας πτώση της κατανάλωσης κατά 30%-40%

• Χαρακτηριστικά είναι επίσης τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών (Γ.Γ.Π.Σ) αναφορικά με τα εισοδήματα που δήλωσαν οι Έλληνες το 2012 με βάση τα εισοδήματα του 2011, όταν η ανεργία ήταν σαφώς χαμηλότερη από ό,τι σήμερα. Πιο συγκεκριμένα, εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας δήλωσαν το 2012 στην εφορία 1.098.510 άτομα που συνιστούν τη νέα γενιά των νεόπτωχων της κρίσης και των μνημονίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα στοιχεία έδειξαν ότι 65.185 φορολογούμενοι ζούσαν με λιγότερα από 3 ευρώ την ημέρα, ενώ εισόδημα το οποίο κυμαίνεται από 1.000 έως 2.000 ευρώ το χρόνο δήλωσαν μόλις 102.984 νοικοκυριά. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και το μέσο δηλωθέν εισόδημα το 2012 μειώθηκε κατά 18,4% σε σχέση με το δηλωθέν εισόδημα του 2011 (από 17.928 ευρώ το 2011 σε 14.640 ευρώ το 2012) ο μέσος φόρος αυξήθηκε σε επίπεδα υψηλότερα από 1.011 ευρώ το 2011 και σε 1.654 ευρώ το 2012

• Σε πρόσφατη ειδική μελέτη του ΔΝΤ (Ιούνιος, 2013) σημειώνεται ότι η πληρωμή των προστίμων για την απασχόληση ανασφάλιστων εργαζόμενων είναι πιο συμφέρουσα σε σύγκριση με την πληρωμή των εισφορών για τους εργαζομένου. Επιπλέον στην έκθεση τονίζεται ότι η επιχείρηση που απασχολεί ανασφάλιστους κατά μέσο όρο ελέγχεται από την Επιθεώρηση Εργασίας μία φορά κάθε 10 χρόνια και, εφόσον εντοπιστεί ανασφάλιστη εργασία, τότε της επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ για κάθε ανασφάλιστο εργαζόμενο. Με άλλα λόγια το πρόστιμο είναι σχεδόν οι αποδοχές, οι εισφορές και οι φόροι ενός μήνα ενός εργαζόμενου.

• Οι μνημονιακές πολιτικές κατέστρεψαν όσες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν τα τελευταία 15 χρόνια στην ελληνική αγορά εργασίας: Χάνουμε κάθε τρίμηνο σχεδόν 62.000 θέσεις εργασίας συνολικά ή 58.000 θέσεις στον μη αγροτικό τομέα από το 2009. Από το δ’ τρίμηνο του 2008 ως το δ’ τρίμηνο του 2012 η ελληνική οικονομία έχασε 871.000 θέσεις εργασίας ή το 19,1% των συνολικών θέσεων εργασίας. Στον μη αγροτικό τομέα η μείωση των θέσεων εργασίας έφθασε τις 840.000 θέσεις ή στο 20,8% των συνολικών θέσεων εργασίας. Σε περίπτωση που η ελληνική οικονομία ανακτούσε την προ-ύφεσης δυναμική αύξησης της απασχόλησης θα χρειαζόταν 14 ως 15 χρόνια για να φθάσει σε επίπεδο απασχόλησης ίσο με εκείνο του δ’ τρίμηνου του 2008. Σε περίπτωση που ανακτούσε το ρυθμό αύξησης της απασχόλησης ίσο με εκείνο της μακροχρόνιας τάσης αύξησης της απασχόλησης από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 (42.000 θέσεις το χρόνο) το διάστημα αποκατάστασης του επιπέδου απασχόλησης θα έφθανε τα 20 με 21 έτη (Dedousopoulos, 2013).

• Παρατηρείται δημογραφική κρίση και για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 αυξήθηκε η παιδική θνησιμότητα και σημειώνεται πτώση του προσδόκιμου ορίου ζωής κατά 3% από το 2010. Από το 2009 και μετά καταγράφεται πτώση των γεννήσεων 10,13% από το 2009 στο 2011 (2009: 10,45 γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους, 2010: 10,15 γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους, 2011: 9,39 γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους). Παράλληλα από το 2008 και μετά παρουσιάστηκε αύξηση των γεννήσεων νεκρών εμβρύων 21,15% από το 2008 στο 2011 (2008: 3,31 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα, 2009: 4,28 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα, 2010: 4,36 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα, 2011: 4,01 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα).

• Σύμφωνα με την Κομισιόν, ήδη από το 2011, 500.000 νοικοκυριά στην Ελλάδα δεν είχαν εισόδημα. Το σχετικό ποσοστό του πληθυσμού που διαβιεί σε νοικοκυριά χωρίς εισόδημα παρουσιάζει συνεχή αύξηση δεδομένης της συνεχούς αύξησης της ανεργίας και της συνέχισης των πολιτικών οικονομικής ύφεσης. Δραματική επίσης αύξηση παρουσιάζει το ποσοστό των εργαζόμενων-φτωχών (διαθέσιμο εισόδημα κάτω του ορίου φτώχειας, δηλαδή λιγότερο εισόδημα από το 60% του μέσου ετήσιου εισοδήματος μετά τη χορήγηση επιδοματικών παροχών).

• Οι καταγεγραμμένες αυτοκτονίες, πολλές εκ των οποίων συνδέονται και με οικονομικά προβλήματα, παρουσιάζουν αύξηση κατά 40% από το 2009.

• Ο αριθμός των αστέγων παρουσιάζει αλματώδη αύξηση και υπολογίζεται ότι περίπου 30.000 πολίτες είναι ανέστιοι. Αξίζει να τονιστεί ότι ο όρος του άστεγου ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο για πρώτη φορά το 2012 με το γνωστό «πολυνομοσχέδιο Λοβέρδου» (Ν.4052/ 2012) διαχωρίζοντας τους άστεγους σε νόμιμους και παράνομους γιατί προφανώς το δικαίωμα της στέγασης αφορά αποκλειστικά τους Έλληνες υπηκόους.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΚΘΕΣΗ ΕΔΩ