Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014

Omar Faruk Tekbilek και οι Έλληνες φίλοι του

Πριν πολλά χρόνια, μου τον σύστησε ο φίλος μου ο Στρατολάτης.
Ο Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μουσικούς στην Ελλάδα, ένας χαρισματικός μουσικός ο οποίος παίζει νέι, ζουρνά, μπαγλαμά, ούτι και κρουστά. Η συνάντησή του με τον Μιχάλη Νικολούδη και άλλους σημαντικούς μουσικούς – φίλους του στις 30 Ιουνίου στο θέατρο Βράχων, σηματοδοτεί μία από τις πιο μοναδικές συναυλιακές στιγμές. Ένα ταξίδι από την Κωνσταντινούπολη μέχρι το Αιγαίο κι από εκεί πίσω στην Αθήνα.

Γεννήθηκε στα Άδανα της Τουρκίας. Ο ίδιος άρχισε να ασχολείται από πολύ μικρός με τη μουσική, καθώς η οικογένεια του ήταν επί το πλείστον οργανοπαίκτες. Σε ηλικία οκτώ ετών ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα παίρνοντας πτυχίο στο κaval, ένα μικρό διατονικό φλάουτο. Μεγαλώνοντας, φοίτησε σε θρησκευτικό σχολείο με τη σκέψη και την προοπτική να γίνει Ιμάμης. Μέχρι τα δώδεκά του χρόνια, ήξερε να παίζει φλάουτο, μπαγλαμά, νέι, ζουρνά, ούτι και κρουστά ενώ από τα 13 του χρόνια θεωρείτο επαγγελματίας μουσικός.
Το 1967 εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα εγκαταλείπει το σχολείο. Στην Πόλη, έρχεται σε επαφή με τους Δερβίσηδες του παλαιού Σουφιστικού Τάγματος Mavlevi. Ο Omar δεν προσχώρησε στο Τάγμα, όμως ο αρχιμουσικός και δεξιοτέχνης του ney, Gunduz Kutbay, έγινε γι’ αυτόν πηγή έμπνευσης και δάσκαλος. Επηρεάστηκε πολύ από το μυστικισμό των Δερβίσηδων και το συντονισμό των ήχων με τη ψυχή στη μουσική τους. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία τους, τα πάντα αλληλεπιδρούν και συνδέονται μεταξύ τους με έναν ιστό. Η μουσική, η κίνηση και ο χορός αποτελούν απλώς ένα μέσο για να φτάσει ο χορευτής στη μεταφυσική εμπειρία. Πρόκειται για μια λατρευτική σχέση που βασίζεται στην αγάπη αλλά και ταυτόχρονα στην ταπείνωση του “Εγώ”. Μέσα από τις μουσικές του εξερευνήσεις και την πίστη στις παραδοσιακές αξίες της Ανατολής, ο Omar Faruk Tekbilek μετά το ταξίδι του και τη διαμονή του στις Ηνωμένες Πολιτείες, επηρεάζεται από το δυτικό ήχο. Ο ίδιος χαρακτηρίζει τον εαυτό του "παγκόσμιο" μουσικό. Η διαμονή του στις Η.Π.Α σήμανε και τη δημιουργία του συγκροτήματος “The Sultans”, με Έλληνες, Τούρκους και Αιγυπτίους μουσικούς. Αν και η μπάντα είχε στοιχεία από την pop μουσική, γρήγορα προσάρμοσε τον ήχο της στα ανατολικά - μεσογειακά μουσικά μέτρα, κάτι που προσέλκυσε αρκετούς ακροατές- φίλους της ανατολικής μουσικής στη Δύση.









Αλλά πριν τη συναυλία,ως εισαγωγή και εγκλιματισμό,ας θυμηθούμε τον μοναδικό ""Ξεπεσμένο Δερβίση" του Παπαδιαμάντη:

......Διά να ζεσταθεί, έβγαλε το νάι του και ήρχισε να παίζει τον τυχόντα ήχον, όστις του ήλθε κατ’ επιφοράν εις την μνήμην.
Νάι, νάι, γλυκύ.
Νάζι — κατά έν ζήτα ελαττούται.
Αύρα, ουρανός, άσμα γλυκερόν, μελιχρόν, αβρόν, μεθυστικόν.
Νάι, νάι.
Κατά δύο κοκκίδας, διαφέρει διά να είναι το Ναι, οπού είπεν ο Χριστός.
Το Ναι το ήμερον, το ταπεινόν, το πράον, το Ναι το φιλάνθρωπον.
......
Η μουσική εκείνη δεν ήτο τόσον βάρβαρος, όσον υποτίθεται ότι είναι τα ασιατικά φύλα. Είχε στενήν συγγένειαν με τας αρχαίας αρμονίας, τας Φρυγιστί και Λυδιστί. 
[.....]
Ύστερον, μετ’ ολίγας ημέρας, έγινεν άφαντος και δεν τον είδε πλέον κανείς. Ζει, απέθανε, περιπλανάται εις άλλα μέρη, ανεκλήθη από της εξορίας, επανέκαμψεν εις τον τόπον του;
Κανείς δεν ηξεύρει.
Ίσως την ώραν ταύτην ν’ ανέκτησε την εύνοιαν του ισχυρού Παδισάχ, ίσως να είναι μέγας και πολύς μεταξύ των Ουλεμάδων της Σταμπούλ, ίσως να διαπρέπει ως ιμάμης εις κανέν εξακουστόν τζαμίον.
Ίσως να είναι ευνοούμενος του Χαλίφη, αρχιουλεμάς, σεϊχουλισλάμης.


Μπου ντουνιά τσαρκ φιλέκ
Ο κόσμος είναι σφαίρα και γυρίζει...



Λεπτομέρεια από πίνακα με τίτλο Ο Ξεπεσμένος Δερβίσης-1999 
ευγενική προσφορά φίλου

2 σχόλια:

  1. Βρε συ, τι αριστούργημα είναι αυτό;
    Το αγοράζω όσο όσο!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μου τον έχουν ζητήσει και οι Sotheby's του Λονδίνου,αλλά εγώ ανένδοτος.Δεν τον αποχωρίζομαι.
      Τον θέλω για να θυμάμαι....

      Διαγραφή